مقدمه: امروزه نیروی انسانی به عنوان ارزشمندترین سرمایه سازمان با مسائل و مشکلات عدیده ای روبه رو است. یکی از این مشکلات، وجود عوامل استرس زا در محیط شغلی است که آثار نامطلوبی بر جسم و روح پرستاران داشته و از کارایی آنان می کاهد. این مطالعه با هدف تعیین عوامل استرس زای اتاق عمل و تأثیر آن ها بر روی پرستاران اتاق عمل انجام شد.

روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقطعی بود. جامعه پژوهشی شامل ۱۷۲ نفر از پرستاران اتاق عمل ۵ بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی همدان در سال۱۳۹۱ بودند. این افراد با استفاده از سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. اطلاعات مربوط به عوامل استرس زا در ۵ حیطه، روانی- اجتماعی، اقتصادی و رفاهی، محیطی، مدیریتی و جسمی توسط شاخص های آمار توصیفی و آزمون های آماری تی مستقل و همبستگی با استفاده نرم افزار ۱۶ SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها: نتایج نشان داد که ۶۲/۲ درصد از جامعه پژوهش در معرض استرس در حد زیاد قرار داشتند. عوامل روحی روانی و محیطی دارای بیشترین عامل تنش زایی (۵۹/۲۱ و ۳۹/۶۵) و حیطه مدیریتی دارای کمترین عامل تنش زایی بود (۱۷/۷). از بین عوامل تنش زا  بیشترین عامل تنش زایی مربوط به صدمات ناشی از آلودگی با سوزن و آسیب به پوست بود (۵۰ درصد).

نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که بیش از نیمی از افراد دارای استرس زیاد بودند و در رابطه با عوامل استرس زای روحی روانی و حیطه محیطی باید اقدامات جدی صورت گیرد. پیشنهاد می گردد که مداخلاتی با هدف حمایت پرستاران اتاق عمل در مقابل استرس های شغلی طراحی و اجرا گردد.

مقدمه: عنصر روی بخشی از سیستم آنتی اکسیدانی بدن است، لذا کمبود آن سبب اختلال در سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی بدن و افزایش استرس اکسیداتیو می­ گردد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر اکسید روی بر وضعیت آنتی اکسیدانی در رت بود.

روش­ کار: در این مطالعه ۲۵ رت ویستار از جنس نر بصورت تصادفی به ۵ دسته ۵ تایی تقسیم شدند. سپس به مدت ده روز، ۴ گروه از رت­ها در معرض دوزهای مختلف ۵۰، ۱۰۰، ۱۵۰، ۲۰۰  میلی­گرم بر کیلوگرم اکسید روی (ZnO) به صورت تزریق داخل صفاقی قرار گرفتند و یک گروه به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. پس از طی این دوره میزان ۲ میلی­لیتر خون از قلب حیوان گرفته و فاکتورهای اکسیدانی و آنتی اکسیدانی شامل گلوتاتیون پراکسیداز (GPX)، سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، ظرفیت آنتی اکسیدانی کل  (TAC)، وضعیت اکسیدانی کل (TOS) و پراکسیداسیون لیپیدی (LPO) سنجش گردید.

یافته­ ها: فعالیت آنزیم SOD در گروه­های مصرف کننده اکسید روی (ZnO) با دوزهای متفاوت افزایش قابل توجه آماری نشان داد (۰,۰۵>P). فعالیت آنزیم GPX در گروه­های مصرف کننده اکسید روی تغییر معناداری نسبت به گروه کنترل نشان نداد. تغییرات پراکسیداسیون لیپیدی (LPO) در گروه­های مصرف کننده دوزهای متفاوت اکسید روی بطور چشمگیری معنادار شدند. میزان کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی تام (TAC) و میزان افزایش وضعیت اکسیدانی تام (TOS) در گروه­های مختلف مصرف کننده اکسید روی بطور قابل توجه معنادار شدند (۰.۰۰۱>P).

نتیجه­ گیری: نتایج این مطالعه نشان داد، غلظت­ های اکسید روی استفاده شده در این مطالعه منجر به افزایش قابل توجه فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و وضعیت اکسیدانی تام و کاهش غیرقابل توجه فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز نسبت به گروه کنترل می­ شود که می­ توانند نشانگر القای استرس اکسیداتیو باشند.