سابقه و هدف: اختلالات طیف اوتیسم (ASD) اختلالی چندعاملی است که از عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی از جمله فاکتورهای تغذیهای اثر میپذیرد. اخیراً نقش مواد مغذی بهویژه ویتامین A در پاتوفیزیولوژی و درمان ASD بهطور فزایندهای موردتوجه محققان قرارگرفته است. همچنین ASD الگوی تغذیهای را تحت تأثیر قرار میدهد و ممکن است برخی از مواد مغذی بهاندازهی کافی دریافت نشوند. مطالعهی حاضر بهمنظور بررسی و مقایسهی میزان دریافت انواع مختلف ویتامین A در کودکان مبتلا به ASD و کودکان سالم، بهعنوان گروه کنترل، در شهر گرگان انجام شد.
مواد و روش ها: در این مطالعهی مورد-شاهدی ۳۵ کودک ۶ تا ۱۲ ساله مبتلا به ASD و ۷۰ کودک سالم که از نظر سن و جنس همسان بودند وارد مطالعه شدند. اطلاعات دریافت غذایی با استفاده از پرسشنامهی نیمه کمّی بسامد خوراک (FFQ) ثبت شد. همچنین برای محاسبهی میزان دریافت غذایی انواع ویتامین A تحلیل اطلاعات FFQ با نرمافزار دریافت غذاییِ شفا انجام گرفت.
یافتهها: اختلاف سن دو گروه از نظر آماری معنیدار نبود (p=۰/۲۷). میزان دریافت ویتامین A در گروه کنترل بهطور معنیداری بیش از گروه اوتیسم بود. همچنین، مقدار دریافت رتینول، آلفاکاروتن، بتاکاروتن، بتاکریپتوگزانتین و لیکوپن در گروه کنترل بیش از گروه اوتیسم بود. بهعلاوه، اختلاف آماری معنیداری بین دو گروه از نظر دریافت مجموع لوتئین (Lutein) و زآگزانتین (Zeaxanthin) دیده نشد.
نتیجهگیری: اگرچه میانگین دریافت ویتامین A دو گروه بالاتر از مقادیر میانگین توصیهشده برای جمعیتهای سنی و جنسی متناظر بود؛ دریافت کمتر انواع منابع غذایی ویتامین A در گروه اوتیسم نشاندهندهی لزوم توجه به دریافت غذایی این کودکان است. خصوصاً طبق شواهد بهدستآمده، این بیماری بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم بر عادت و الگوی غذایی کودکان اثر میگذارد.