دوره 22، شماره 2 - ( مجله علمی پژوهان، بهار 1403 )
جلد 22 شماره 2 صفحات 142-128 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.IAU.KHUISF.REC.1400.297
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Amini M, Torkan H, Yousefi Z. Compilation and Validation of a Therapeutic Intervention Package based on the Healthy Human Theory for Mothers having Children with Autism Spectrum. Pajouhan Sci J 2024; 22 (2) :128-142
URL: http://psj.umsha.ac.ir/article-1-1085-fa.html
URL: http://psj.umsha.ac.ir/article-1-1085-fa.html
امینی محمدرضا، ترکان هاجر، یوسفی زهرا. تدوین و اعتباریابی بسته‌ی مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم ویژه‌ی مادران دارای کودک طیف اوتیسم. مجله علمی پژوهان. 1403; 22 (2) :128-142
محمدرضا امینی1 
، هاجر ترکان* 2، زهرا یوسفی1
، هاجر ترکان* 2، زهرا یوسفی1
1- گروه روانشناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روانشناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2- گروه روانشناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روانشناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران ،h.torkan@khuisf.ac.ir
2- گروه روانشناسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روانشناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران ،
چکیده: (669 مشاهده)
سابقه و هدف: این پژوهش با هدف تدوین و اعتباریابی بسته‌ی مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم بر داغ اجتماعی، ناگویی خلقی، خودشفقتی و همجوشی شناختی مادران دارای کودک طیف اوتیسم اجرا شد.
مواد و روش ها: در این پژوهش، از روش تحقیق آمیخته (در بخش کیفی، از روش تحلیل مضمون قیاسی و در بخش کمّی، از روش نیمه‌آزمایشی) استفاده شد. محیط پژوهش شامل ۵۲ منبع معتبر بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند بر اساس نظریه‌ی انسان سالم و والدین کودکان اوتیسم انتخاب شدند. جامعه‌ی هدف در بخش کمّی، مادران دارای کودکان اوتیسم شهر اصفهان بودند که تعداد ۶ نفر از آنان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و در مداخله شرکت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کمی، پرسش‌نامه‌های داغ اجتماعی مک و ووک (۲۰۱۰)، ناگویی هیجانی تورنتو (۲۰-TAS)، خودشفقتی نف (۲۰۰۳)، همجوشی شناختی گیلاندرز و همکاران (۲۰۱۴) بود.
یافته‌ها: از نتایج تحلیل مضمون آتراید استرلینگ، ۸ مضمون سازمان‌دهنده (رضایت و لذت بردن از زندگی، دوست داشتن مخلوق و خود، فراشناخت، آرامش، شادی، امید، جاری بودن و معنا) از ۱۸ مضمون پایه حول محور مضمون فراگیر مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم به دست آمد. نتایج آزمون t وابسته نشان داد که میانگین‌های نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر چهار متغیر داغ اجتماعی، ناگویی خلقی، خودشفقتی و همجوشی شناختی تفاوت معنی‌دار دارند (۰/۰۵> P) که نشان‌دهنده‌ی اثربخشی و اعتبار بسته‌ی مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم بر مادران دارای کودک طیف اوتیسم در اجرای مقدماتی (مرحله‌ی پایلوت) است.
نتیجه‌گیری: الگوی مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم بر چهار متغیر داغ اجتماعی، ناگویی خلقی، خودشفقتی و همجوشی شناختی تأثیرگذار است و می‌توان از این روش برای انجام مداخلات مشاوره‌ای برای والدین به‌منظور تسهیل انطباق‌پذیری با وضعیت مشابه استفاده کرد.
مواد و روش ها: در این پژوهش، از روش تحقیق آمیخته (در بخش کیفی، از روش تحلیل مضمون قیاسی و در بخش کمّی، از روش نیمه‌آزمایشی) استفاده شد. محیط پژوهش شامل ۵۲ منبع معتبر بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند بر اساس نظریه‌ی انسان سالم و والدین کودکان اوتیسم انتخاب شدند. جامعه‌ی هدف در بخش کمّی، مادران دارای کودکان اوتیسم شهر اصفهان بودند که تعداد ۶ نفر از آنان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و در مداخله شرکت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کمی، پرسش‌نامه‌های داغ اجتماعی مک و ووک (۲۰۱۰)، ناگویی هیجانی تورنتو (۲۰-TAS)، خودشفقتی نف (۲۰۰۳)، همجوشی شناختی گیلاندرز و همکاران (۲۰۱۴) بود.
یافته‌ها: از نتایج تحلیل مضمون آتراید استرلینگ، ۸ مضمون سازمان‌دهنده (رضایت و لذت بردن از زندگی، دوست داشتن مخلوق و خود، فراشناخت، آرامش، شادی، امید، جاری بودن و معنا) از ۱۸ مضمون پایه حول محور مضمون فراگیر مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم به دست آمد. نتایج آزمون t وابسته نشان داد که میانگین‌های نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون در هر چهار متغیر داغ اجتماعی، ناگویی خلقی، خودشفقتی و همجوشی شناختی تفاوت معنی‌دار دارند (۰/۰۵> P) که نشان‌دهنده‌ی اثربخشی و اعتبار بسته‌ی مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم بر مادران دارای کودک طیف اوتیسم در اجرای مقدماتی (مرحله‌ی پایلوت) است.
نتیجه‌گیری: الگوی مداخله‌ی درمانی مبتنی بر نظریه‌ی انسان سالم بر چهار متغیر داغ اجتماعی، ناگویی خلقی، خودشفقتی و همجوشی شناختی تأثیرگذار است و می‌توان از این روش برای انجام مداخلات مشاوره‌ای برای والدین به‌منظور تسهیل انطباق‌پذیری با وضعیت مشابه استفاده کرد.
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی و روانپزشکی
دریافت: 1402/11/24 | پذیرش: 1403/3/9 | انتشار: 1403/5/10
دریافت: 1402/11/24 | پذیرش: 1403/3/9 | انتشار: 1403/5/10
فهرست منابع
1. Hirota T, King BH. Autism Spectrum Disorder: A Review. JAMA. 2023;329(2):157-68. [DOI:10.1001/jama.2022.23661] [PMID]
2. Zeidan J, Fombonne E, Scorah J, Ibrahim A, Durkin MS, Saxena S, Yusuf A, Shih A, Elsabbagh M. Global prevalence of autism: A systematic review update. Autism Res. 2022;15(5):778-790. [DOI:10.1002/aur.2696] [PMID]
3. Yorke I, White P, Weston A, Rafla M, Charman T, Simonoff E. The Association Between Emotional and Behavioral Problems in Children with Autism Spectrum Disorder and Psychological Distress in Their Parents: A Systematic Review and Meta-analysis. J Autism Dev Disord. 2018;48(10):3393-415.
https://doi.org/10.1007/s10803-018-3656-0 [DOI:10.1007/s10803-018-3605-y]
4. Singh N. N, Lancioni G. E, Medvedev O. N, Hwang Y. S, Myers R. E. A component analysis of the mindfulness-based positive behavior support (MBPBS) program for Mindful parenting by mothers of children with autism spectrum disorder. Mindfulness. 2021; 12(2): 463-75. [DOI:10.1007/s12671-020-01376-9] [PMID]
5. Al-Farsi OA, Al-Farsi YM, Al-Sharbati MM, Al-Adawi S. Stress, anxiety, and depression among parents of children with autism spectrum disorder in Oman: a case-control study. Neuropsychiatr Dis Treat. 2016;12:1943-51. [DOI:10.2147/NDT.S107103] [PMID]
6. Montes G, Cianca M. Family burden of raising a child with ASD.Comprehensive Guide to Autism. Springer, New York, NY. 2014. [DOI:10.1007/978-1-4614-4788-7_4]
7. Patra S, Patro BK. Affiliate stigma among parents of children with autism in eastern India. Asian journal of psychiatry. 2019;44:45-7. [DOI:10.1016/j.ajp.2019.07.018] [PMID]
8. Jahan S, Araf K, Griffiths MD, Gozal D, Mamun MA. Depression and suicidal behaviors among Bangladeshi mothers of children with Autism Spectrum Disorder: A comparative study. Asian J Psychiatr. 2020;51:101994. [DOI:10.1016/j.ajp.2020.101994] [PMID]
9. Khoshakhlagh M, Marashian FS, Jayervand H. Comparing the effectiveness of positive psychotherapy and pivotal response treatment in family satisfaction in mothers of children with autism.[In Persian]. Women's Health Bulletin. 2022;9(1):1-8.
10. Cetinbakis G, Bastug G, Ozel-Kizil ET. Factors contributing to higher caregiving burden in Turkish mothers of children with autism spectrum disorders. Int J Dev Disabil. 2018;66(1):46-53. [DOI:10.1080/20473869.2018.1478630] [PMID]
11. McIntyre LL, Neece CL. Parent training. Handbook of evidence-based practices in intellectual and developmental disabilities. 2016:467-92. [DOI:10.1007/978-3-319-26583-4_17]
12. Yu Y, McGrew JH, Boloor J. Effects of Caregiver-Focused Programs on Psychosocial Outcomes in Caregivers of Individuals with ASD: A Meta-analysis. J Autism Dev Disord. 2019;49(12):4761-779. [DOI:10.1007/s10803-019-04181-z] [PMID]
13. Selvakumar N, Panicker AS. Stress and Coping Styles in Mothers of Children with Autism Spectrum Disorder. Indian J Psychol Med. 2020;42(3):225-32. [DOI:10.4103/IJPSYM.IJPSYM_333_19] [PMID]
14. Khaledinia A, Makvandi B, Asgari P, Pasha R. Comparison of Group Psychotherapy Effectiveness based on Acceptance and Commitment Therapy Matrix with Group Behavioral Activation Therapy on Quality of Life and Alexithymia in Depress Mood Females.[In Persian]. Women's Health Bulletin. 2021;8(1):26-36.
15. Khoshakhlagh M, Marashian FS, Jayervand H. Effectiveness of positive psychotherapy in parenting stress and family satisfaction among mothers of children with autism. The American Journal of Family Therapy. 2024;52(2):147-59. [DOI:10.1080/01926187.2022.2071355]
16. Karbalaei Salehi S, DashtBozorgi Z. The Effectiveness of Group Positive Training on Marital Happiness, Resilience and Life Satisfaction in Parents of Children with Special Needs.[In Persian]. IJPN. 2020;8(1):60-71.
17. Mashhadi A, Kimiaei SA, Yazdi SA. Comparison of the Effectiveness of the Mindfulness Parenting Training Program along with Parent Management Training (Combined Training) with Mindfulness Parenting Training and Parent Management Training alone on Coping Strategies and Marital Satisfaction. Applied Family Therapy Journal (AFTJ). 2023;4(3):425-48. [DOI:10.61838/kman.aftj.4.3.27]
18. Fayyazi N, Arani D, Farahani PD, Chelsi R, Zahed PD. The Impact of Guided Parent Delivered Cognitive Behavioral Therapy upon Anxiety in Children. Quarterly Journal of Family and Research. 2023;20(1):51-64.
19. Tardast K, Amanelahi A, Rajabi G, Aslani K, Shiralinia K. The Effectiveness of Acceptance and Commitment-based Parenting education on Children's Anxiety and the Parenting Stress of Mothers. Payesh. 2021; 20(1):91-107. [DOI:10.29252/payesh.20.1.91]
20. Ramachandran R. A qualitative study on perspective of parents of children with autism on the nature of parent-professional relationship in Kerala, India. Autism. 2020;24(6):1521-530. [DOI:10.1177/1362361320912156] [PMID]
21. Aghaei A Healthy man theory. second edition. Tehran: Neveshteh Publications. 2020.
22. Moradi S, Aghaei A, Golparvar M. The effectiveness of a training package based on healthy human theory and emotion-oriented training on interpersonal forgiveness of couples. [In persian].Islam Stud Women Fam. 2021;7(13):123-41.
23. Campbell KA, Orr E, Durepos P, Nguyen L, Li L, Whitmore C, Gehrke P, Graham L, Jack SM. Reflexive thematic analysis for applied qualitative health research. The Qualitative Report. 2021;26(6):2011-28. [DOI:10.46743/2160-3715/2021.5010]
24. Attride-Stirling J. Thematic networks: an analytic tool for qualitative research. Qualitative research. 2001;1(3):385-405. [DOI:10.1177/146879410100100307]
25. Mak WW, Kwok YT. Internalization of stigma for parents of children with autism spectrum disorder in Hong Kong. Social science & medicine. 2010;70(12):2045-51. [DOI:10.1016/j.socscimed.2010.02.023] [PMID]
26. Rezai-Dahnavi S, Nouri A. Jafari, M., Farmarzi, S. Investigating the phenomenon of stigma (social heat) in mothers with children with Down syndrome in Isfahan city: a psycho-social approach.[In Persian]. family research. 2018;5(3).
27. Reisi H, Sharifi T, Ghazanfari A, Charami M. Effectiveness of training self-compassion on social stigma and distress tolerance in the mothers of The children with cerebral paralysis. [In Persian]. Journal of Psychoscience. 2020;19(93):1197-205.
28. Bagby RM, Parker JD, Taylor GJ. The twenty-item Toronto Alexithymia Scale-I. Item selection and cross-validation of the factor structure. Journal of psychosomatic research. 1994;38(1):23-32. [DOI:10.1016/0022-3999(94)90005-1] [PMID]
29. Taylor GJ, Bagby RM, Parker JD. The 20-Item Toronto Alexithymia Scale: IV. Reliability and factorial validity in different languages and cultures. Journal of psychosomatic research. 2003;55(3):277-83.
https://doi.org/10.1016/S0022-3999(02)00601-3 [DOI:10.1016/0022-3999(64)90054-6] [PMID]
30. Besharat MA. Reliability and factorial validity of a Farsi version of the 20-item Toronto Alexithymia Scale with a sample of Iranian students. Psychological reports. 2007;101(1):209-20.
https://doi.org/10.2466/pr0.101.1.209-220 [DOI:10.2466/PR0.101.5.209-220] [PMID]
31. Besharat MA, Nia ME, Farahani H. Anger and major depressive disorder: The mediating role of emotion regulation and anger rumination. Asian journal of psychiatry. 2013 ;6(1):35-41. [DOI:10.1016/j.ajp.2012.07.013] [PMID]
32. Neff KD. The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and identity. 2003;2(3):223-50. [DOI:10.1080/15298860309027]
33. Khosravi S, Sadeghi M, Yabandeh MR. Psychometric properties of self-compassion scale (SCS).Psychological Models and Methods.2013;4(13):47-59.
34. Shahbazi M, Rajabi GH, Maghami E, Jelodari A.Confirmatory Factor Analysis of the Persian Version of the Self-Compassion Rating Scale-Revised. Psychological Models and Methods.2015;6(19):31-46.
35. Safara M, Salmabadi M. Psychological Well-Being in the Elderly: The Role of Self-Compassion and Alexithymia. Aging Psychology. 2021;7(1).
36. Gillanders DT, Bolderston H, Bond FW, Dempster M, Flaxman PE, Campbell L, Kerr S, Tansey L, Noel P, Ferenbach C, Masley S. The development and initial validation of the cognitive fusion questionnaire. Behavior therapy. 2014;45(1):83-101. [DOI:10.1016/j.beth.2013.09.001] [PMID]
37. Zare H. Effectiveness of acceptance and commitment therapy (ACT) on improving the flexibility and cognitive fusion. Social Cognition. 2017;6(1):125-34.
38. Gillanders DT, Bolderston H, Bond FW, Dempster M, Flaxman PE, Campbell L, Kerr S, Tansey L, Noel P, Ferenbach C, Masley S. Cognitive Fusion Questionnaire. Behavior Therapy. 2012.
39. Saeidpoor S, Kazemi-Rezai S, Karbalaei-Esmaeil E, Kazemi-Rezai S, Ahmadi F. Diagnostic role of cognitive emotion regulation strategies, cognitive fusion and thought control strategies in Obsessive-Compulsive disorder. Journal of Clinical Psychology. 2017;9(3):1-12.
40. Fooladvand K. The Role of Cognitive Fusion and Mindfulness Components in Prediction of Student's Depression. Journal of Psychological Studies. 2020;16(3):89-104.
41. Aghababaei S, Taghavi M. Effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy on mothers' psychological well-being of children with Autism and reduction of symptoms these children. [In Persian]. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry.2020;6(6):88-100. [DOI:10.29252/shenakht.6.6.88]
42. Mansouri A, Kruzhdeh N. The effectiveness of acceptance and commitment therapy on the intolerance of uncertainty, worry and insomnia of mothers of children with autism spectrum disorder. [In Persian]. Journal of Behavioral Science Research.2017;15(3):347-53.
43. Ramezanlou M, Abulmaali K.h, Bagheri F, Robatmeyli, S. The lived experience of mothers of children with autism spectrum disorder: a phenomenological study. [In Persian]. Quarterly Journal of Psychology of Exceptional People. 2020;10(39):133-74.
44. Shokri S, Khanjani Z, Hashemi T, Ismaeilpour K. Comparison of parenting stress and psychological disturbance of mothers of children with autism and developmental delay. [In Persian].Child Mental Health Quarterly. 2017;4(3):79-92.
45. Mirlohian S A, Ghamarani A. The Relation between Psychological Burden and State Boredom of Mothers with Behavioral Disorders of Autistic Children. [In Persian]. MEJDS.2016;6:49-55.
46. Fogarty A, Woolhouse H, Giallo R, Wood C, Kaufman J, Brown S. Promoting resilience and wellbeing in children exposed to intimate partner violence: A qualitative study with mothers. Child abuse & neglect. 2019;95:104039. [DOI:10.1016/j.chiabu.2019.104039] [PMID]
47. Karimi Jozestani L, abedini M, malekpoor M, sadeghi A, asli azad M. A comparative study of categories of positive psychologyin parents of autistic versus normal children. JPEN 2015; 2 (1) :30-40.
48. Bahrami A, Mohagheghi H, Yaqoubi A. The effect of negative emotion management skills training on the anxiety thoughts of parents of autistic children. [In Persian]. Clinical Psychology Quarterly. 2017;7(26):133-47.
49. Kazemi A, Sharifi Fard A. Comparison of Self-Compassion, Resilient and Psychological Well-Being in Mothers with Autism Children and Normal Children. [In Persian].JNIP. 2021;8(12):1-14.
50. Emam Doost Z, Teymouri S, Khoynejad Gh.R, Rajaei A.R. Comparison of the effect of cognitive therapy based on mindfulness and reality therapy on parent-child feedback of mothers of children with autism spectrum disorder.[In Persian]. Journal of the Faculty of Medicine, Mashhad University of Medical Sciences. 2019; 62:722-31.
51. Ebrahimi A, Refahi J, Zarei Mahmoudabadi H, Ghasemi N. The effectiveness of group cognitive therapy on the quality of life and happiness of mothers of children with autism. [In Persian]. Dawn of Health. 2016;11(1):176-87.
52. Asadi A, Aghaei A.The effect of the educational package of the healthy human theory on the self-efficacy and mental health of secondary school girl students. [In Persian]. Tolo Health.2022; 21(4).
53. Hemti Z, Aghaei A. Comparison of the effectiveness of pleasure therapy based on healthy human theory and cognitive behavioral therapy on rumination and its dimensions in women involved in emotional divorce. National Conference of New Researches in Psychology and Behavioral Sciences, Khomeini Shahr.2021.
54. Nasajpour Esfahani F, Aghaei A. The effectiveness of satisfaction group training, based on healthy human theory, on marital burnout of couples with marital conflict. [In Persian].Journal of Psychology New Ideas. 2021;8(12):1-1.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی همدانناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی همدان
شماره تماس مجله: 08138380090
شماره تماس ناشر: 08138382022
ایمیل: psj@umsha.ac.ir
