دوره 23، شماره 2 - ( مجله علمی پژوهان، بهار، در دست انتشار 1404 )
جلد 23 شماره 2 صفحات 146-134 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 28646
Ethics code: IR.SUMS.SCHEANUT.REC.1402.112
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Jafarnezhad A, Ghaem H, Sahraian A, Hassanzadeh J. Scoring and Norming of the Standardized Addiction Tendency Questionnaire for Iranian Children Aged 12 to 18. Pajouhan Sci J 2025; 23 (2) :134-146
URL: http://psj.umsha.ac.ir/article-1-1199-fa.html
URL: http://psj.umsha.ac.ir/article-1-1199-fa.html
جعفرنژاد ابوبکر، قائم هاله، صحراییان علی، حسن زاده جعفر. نمره‌دهی و هنجاریابی پرسش‌نامه استاندارد گرایش به اعتیاد کودکان ۱۲ تا ۱۸ ساله ایرانی. مجله علمی پژوهان. 1404; 23 (2) :134-146
ابوبکر جعفرنژاد1 
، هاله قائم2 ، علی صحراییان3 ، جعفر حسن زاده*4
، هاله قائم2 ، علی صحراییان3 ، جعفر حسن زاده*4
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
2- مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، گروه اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
3- مرکز تحقیقات روانپزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
4- مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، پژوهشکده سلامت، دانشکده بهداشت، گروه اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران ،epidhassanzadeh@gmail.com
2- مرکز تحقیقات بیماری‌های غیرواگیر، گروه اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
3- مرکز تحقیقات روانپزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
4- مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، پژوهشکده سلامت، دانشکده بهداشت، گروه اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران ،
چکیده: (506 مشاهده)
سابقه و هدف: اعتیاد به مواد مخدر به‌عنوان یک مشکل بهداشتی-اجتماعی در کودکان، نیازمند ابزارهای غربالگری استاندارد است. این مطالعه با هدف نمره‌دهی و هنجاریابی پرسش‌نامه استاندارد گرایش به اعتیاد در کودکان ایرانی انجام شد.
مواد و روش ها: مطالعه مقطعی (توصیفی-تحلیلی) با مشارکت ۱۵۳۲ دانش‌آموز ایرانی ۱۲ تا ۱۸ ساله انجام شد. نمونه‌گیری چندمرحله‌ای (طبقه‌ای-خوشه‌ای-تصادفی ساده) بود و داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۲ تحلیل شدند. برای هنجاریابی، از سه معیار آماری؛ صدک ۹۵، نمره Z-Score و میانگین ± ۲ انحراف معیار استفاده شد.
یافته‌ها: نمره‌دهی و هنجاریابی بر اساس معیارهای آماری انجام شد. نتایج نشان داد سن (OR=۱/۲۲، p<۰/۰۵)، جنسیت مؤنث (OR=۱/۷۷، p<۰/۰۱)، دوره تحصیلی دوم (OR=۱/۶۳، p<۰/۰۵) و تحصیلات زیر دیپلم والدین؛ پدر (OR=۲/۱۷، p<۰/۰۱) و مادر (OR=۲/۳۵، p<۰/۰۱)، به‌طور معناداری با افزایش گرایش به اعتیاد مرتبط هستند. این نتایج تایید می‌کند که تحصیلات پایین والدین، قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده ریسک اعتیاد است.
نتیجه‌گیری: این مطالعه با هدف نمره‌دهی و هنجاریابی پرسش‌نامه استاندارد گرایش به اعتیاد کودکان ایرانی، نشان داد که با استفاده از معیارهای آماری (میانگین ± ۲ انحراف معیار، Z-Score و صدک ۹۵) می‌تواند گروه‌های پرخطر را شناسایی کند. لذا؛ می‌توان این ابزار را به‌عنوان پایه‌ای برای سیاست‌گذاری‌های بهداشت عمومی و برنامه‌های پیشگیری و غربالگری در مدارس و مراکز بهداشتی معرفی نمود. این پرسش‌نامه با ارائه چارچوبی علمی مبتنی بر شواهد جمعیت‌شناختی و روان‌سنجی، امکان غربالگری هدفمند و تدوین راهبردهای کاربردی در حوزه سلامت عمومی ایران را فراهم می‌کند.
مواد و روش ها: مطالعه مقطعی (توصیفی-تحلیلی) با مشارکت ۱۵۳۲ دانش‌آموز ایرانی ۱۲ تا ۱۸ ساله انجام شد. نمونه‌گیری چندمرحله‌ای (طبقه‌ای-خوشه‌ای-تصادفی ساده) بود و داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه استاندارد جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۲ تحلیل شدند. برای هنجاریابی، از سه معیار آماری؛ صدک ۹۵، نمره Z-Score و میانگین ± ۲ انحراف معیار استفاده شد.
یافته‌ها: نمره‌دهی و هنجاریابی بر اساس معیارهای آماری انجام شد. نتایج نشان داد سن (OR=۱/۲۲، p<۰/۰۵)، جنسیت مؤنث (OR=۱/۷۷، p<۰/۰۱)، دوره تحصیلی دوم (OR=۱/۶۳، p<۰/۰۵) و تحصیلات زیر دیپلم والدین؛ پدر (OR=۲/۱۷، p<۰/۰۱) و مادر (OR=۲/۳۵، p<۰/۰۱)، به‌طور معناداری با افزایش گرایش به اعتیاد مرتبط هستند. این نتایج تایید می‌کند که تحصیلات پایین والدین، قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده ریسک اعتیاد است.
نتیجه‌گیری: این مطالعه با هدف نمره‌دهی و هنجاریابی پرسش‌نامه استاندارد گرایش به اعتیاد کودکان ایرانی، نشان داد که با استفاده از معیارهای آماری (میانگین ± ۲ انحراف معیار، Z-Score و صدک ۹۵) می‌تواند گروه‌های پرخطر را شناسایی کند. لذا؛ می‌توان این ابزار را به‌عنوان پایه‌ای برای سیاست‌گذاری‌های بهداشت عمومی و برنامه‌های پیشگیری و غربالگری در مدارس و مراکز بهداشتی معرفی نمود. این پرسش‌نامه با ارائه چارچوبی علمی مبتنی بر شواهد جمعیت‌شناختی و روان‌سنجی، امکان غربالگری هدفمند و تدوین راهبردهای کاربردی در حوزه سلامت عمومی ایران را فراهم می‌کند.
واژه‌های کلیدی: پرسش‌نامه گرایش به اعتیاد، اعتبارسنجی، هنجاریابی، کودکان، اختلالات مرتبط با مواد مخدر
نوع مطالعه: مقاله پژوهشي |
موضوع مقاله:
آمار زیستی و اپیدمیولوژی
دریافت: 1404/1/31 | پذیرش: 1404/3/11 | انتشار: 1404/3/31
دریافت: 1404/1/31 | پذیرش: 1404/3/11 | انتشار: 1404/3/31
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
حق تالیف (کپی رایت) برای مولفان محفوظ است.
صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی همدانناشر: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی همدان
شماره تماس مجله: 08138380090
شماره تماس ناشر: 08138382022
ایمیل: psj@umsha.ac.ir
